‘Mijn broertje is stilgeboren’ is realistisch en waardevol

Het overlijden van een kindje na een (bijna) voldragen zwangerschap – of eerder, tijdens de zwangerschap – is aangrijpend en ingrijpend. Vroeger was de aandacht daarvoor beperkt. Wie kent niet de verhalen van moeders die bed moesten houden, terwijl hun kindje stilzwijgend werd begraven?

Dat is tegenwoordig wel anders. Er is ruimte voor verdriet rondom een ‘stilgeboren’ kindje, ouders kunnen hun kindje aangeven bij de burgerlijke stand (zodat het officieel staat geregistreerd), en het kindje kan worden begraven. Gelukkig maar, want elk leven – hoe jong ook – is waardevol. Een waardig afscheid hoort daarbij – en helpt om het verdriet een plek te geven.

Enkele jaren geleden kregen Gerco en Martha van der Spek ook een ‘stilgeboren’ kindje. Die verdrietige gebeurtenis stimuleerde het echtpaar om een boek te maken over het thema. Dat boek verscheen eerder dit jaar in twee varianten: ‘Mijn broertje is stilgeboren’ (voor jongens) en ‘Mijn zusje is stilgeboren’. In de blauwe jongensvariant van het boek heet de baby Jona, in de roze meisjesvariant gaat het over Eva.

Het echtpaar laat geen detail onbenoemd.

Centraal in het prentenboek staat de zwangerschap van een moeder van een jong gezinnetje. In eenvoudige dichtvorm maken (jonge) lezers kennis met een reeks van blijde gebeurtenissen – van het maken van een echo tot het behangen van de babykamer – en het plotselinge verdriet waarmee het gezin te maken krijgt als blijkt dat het hartje van de baby niet meer klopt.

In het ziekenhuis ligt mama
met de baby, klein en pril.
Eva is vandaag geboren,
zij is prachtig. Maar… zo stil.

Na die droevige gebeurtenis passeren de dagen tussen de geboorte en de begrafenis de revue. De gedichtjes daarover vormen een waardevolle leidraad ter voorbereiding op de begrafenis van het baby’tje. Het echtpaar laat daarbij geen detail onbenoemd. Dat maakt het verhaal realistisch en bruikbaar voor families waarin een baby stilgeboren wordt.

Om het gesprek met kinderen op gang te helpen, staat onder elke illustratie bovendien een kader met vragen. Een vraag als ‘Hoe vond je het om je broertje/zusje zo te zien?’ helpt kinderen om woorden te geven aan hun eigen ervaringen.

Illustrator Leontine Gaassenbeek verzorgde sfeervolle illustraties bij ‘Mijn broertje/zusje is stilgeboren’. Op die illustraties zijn de emoties en de details rondom de dagen tussen de geboorte en begrafenis duidelijk zichtbaar.

‘Mijn broertje is stilgeboren’ en ‘Mijn zusje is stilgeboren’ zijn daarmee waardevolle boeken die ouders en kinderen kunnen helpen tijdens de moeilijke dagen rondom de stilgeboorte en daarna. Aanbevolen voor iedereen die een vergelijkbare situatie meemaakt.

(Deze recensie verscheen in de Veluwse kerkbode.)