De Parallelbijbel SV/HSV blijft een noodoplossing

De vraag welke Bijbel ‘we’ nu moeten lezen, blijft in sommige gezinnen en gemeenten aanleiding geven tot discussie. Een discussie die voorlopig ook niet wordt beslecht in het voordeel van een van beide vertalingen – misschien wel vooral omdat emotie zo’n belangrijke rol speelt. Wie opgroeide met de Statenvertaling (SV) zal immers moeten wennen aan bepaalde overzettingen en taalkeuzes in de Herziene Statenvertaling (HSV). Als de Statenvertaling de ‘taal van je hart’ spreekt, kan de hertaling geforceerd aandoen of vervreemdend werken. Andersom werkt het ook zo: wie opgroeide met de HSV kent zich misschien juist niet in ‘de aloude vertaling’.
Ruim 13 jaar na de introductie van de HSV lijkt het einde van de discussie nog niet in zicht. Dat laat onverlet dat de HSV steeds meer ingeburgerd lijkt te raken.

Voor wie nog geen keuze heeft kunnen maken, beide vertalingen naast elkaar wil lezen of zich wil verdiepen in de (ver)taalverschillen is de nieuwe editie van de Parallelbijbel wellicht een uitkomst. De uitgave bevat beide Bijbelvertalingen naast elkaar, zodat lezers de teksten kunnen vergelijken – of de Bijbel naar wens in een van beide vertalingen kunnen lezen. Een parallelbijbel was er al eerder, maar die was al jaren uitverkocht. Met de nieuwe Parallelbijbel biedt Jongbloed nu een heel nieuwe generatie weer de mogelijkheid om beide Bijbels in één band te gebruiken.

Het binnenwerk van de Parallelbijbel is zo vormgegeven dat elke pagina begint met hetzelfde vers uit de Statenvertaling en Herziene Statenvertaling. Hoofdstukken uit beide vertalingen beginnen ook op dezelfde regel. Dat vergemakkelijkt het vergelijken van Bijbelverzen.

Het blijft uitzien naar een definitieve keuze voor een Bijbel die trouw is aan de boodschap van God en toch de taal van vandaag ‘spreekt’.

De Statenvertaling in de Parallelbijbel is overigens niet de vertaling die de Gereformeerde Bijbelstichting beheert – en die uitgeverij Jongbloed Media een aantal jaren geleden aan de stichting overdroeg – maar afkomstig van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG) en gebaseerd op een brontekst uit 1886. Dat levert soms kleine verschillen op met de Statenvertaling van de GBS, maar gaat zeker niet ten koste van de herkenbaarheid voor lezers van de Statenvertaling.

Al lezend stuitte ik op enkele praktische minpunten. Zo ontbreekt een (lichte) verticale lijn tussen de kolommen. Daardoor kunnen de pagina’s – met elk twee dikke kolommen, in totaal vier naast elkaar dus – imponerend overkomen.
De Parallelbijbel is bovendien alleen verkrijgbaar met harde omslag, die wat minder praktisch is voor gebruik in de kerk. Het prijskaartje van € 75 kan kopers die de Parallelbijbel willen aanschaffen voor bijvoorbeeld Bijbelstudie afschrikken.

Desondanks is de uitgave een praktisch middel is voor iedereen die beide vertalingen wil kennen en begrijpen. Al blijft het uitzien naar een definitieve keuze voor een Bijbel die trouw is aan de boodschap van God en toch de taal van vandaag ‘spreekt’, zodat jongeren en ouderen zich weer aangesproken voelen en zich niet verliezen in oeverloze discussies. De nauwkeurige en bijdetijdse Bijbelvertalingen in andere landen laten zien dat het kan.

(Deze recensie verscheen in de Veluwse Kerkbode.)