Toekomstromans gaan over, nou ja, de toekomst. Maar naarmate de tijd verstrijkt, komen hun schrikbeelden bijna ongemerkt dichterbij.
Nederland, ergens begin 2100. De zeespiegel is zo hoog gestegen dat Amsterdam onder water is verdwenen. In een andere omgeving, ergens ter hoogte van Staphorst, is een nieuwe stad gesticht. Bovengronds is nauwelijks meer verkeer te vinden: inwoners verplaatsen zich via een systeem van vacuümbuizen in ijltempo van A naar B. Buitenlanders –ook Belgen– zijn niet meer welkom. Een deel van de bevolking is bovendien niet helemaal biologisch, maar het product van experimentele voortplantingstechnieken.
Toegegeven, het klonen van burgers is nog niet toegestaan. Maar het is dan ook nog geen 2100. Er kan nog van alles gebeuren.
Welkom in de wereld van ”Niemand houdt mij tegen”, een toekomstroman uit 1991. In de dertig jaar nadat het boek verscheen, verdween Amsterdam weliswaar nog niet onder water maar werden verschillende andere hersenspinsels van auteur Evert Hartman wel werkelijkheid. Neem de vacuümbuizen: geïnspireerd door een wild idee van ondernemer en visionair Elon Musk werken wetenschappers en bedrijven sinds een jaar of tien aan de ”hyperloop” – een buizenstelsel waarin burgers zich via zogenaamde ”pods” (gondels met zitplaatsen) kunnen verplaatsen. Volgend jaar beginnen bij het Groningse Veendam de eerste tests met het systeem. Op termijn moeten burgers boven- of ondergronds met een snelheid van 1000 kilometer per uur door zo’n buizenstelsel kunnen reizen – ofwel: in een halfuurtje van Amsterdam naar Parijs.
Ook de verbanning van auto’s uit stadscentra krijgt steeds vastere vormen. Nadat Utrecht in 2007 zijn eerste milieuzone opende om vervuilende voertuigen te weren, volgden al snel andere grote steden. Toegegeven, het klonen van burgers, zoals in Hartmans verhaal gebeurt, is nog niet toegestaan. Maar het is dan ook nog geen 2100. Er kan nog van alles gebeuren.
Dit artikel verscheen in RD Magazine van 9 december 2023. Lees het volledige artikel hier.
